TRUDNOŚCI I OGRANICZENIA
Wg nas wprowadzenie zajęć z bajkoterapii do swojej pracy może budzić pewne obawy czy niepokoje. Gorąca zachęcamy jednak do realizacji i... popełniania błędów. Dzięki nim się uczymy.
Poniżej zwracamy uwagę na kilka kwestii, które w tej pracy mogą okazać się trudne.
- Liczba dzieci w grupie. Wg nas im mniejsza grupa, tym zajęcia są efektywniejsze. Wiemy jednak, że w polskich realiach często nie da się prowadzić zajęć w małych grupach. Jesteśmy jednak przekonani, że nawet jeśli nie da się zrealizować wszystkich naszych pomysłów i propozycji, to samo wprowadzenie tekstu czy pacynki będzie już wielkim krokiem. Nie rezygnuj z prowadzenia, jeśli widzisz jakieś ograniczenia. Zrób mniej. Też warto.
- Bliskość fizyczna. Niektóre dzieci w czasie czytania mogą potrzebować bliskości fizycznej. Czy im to dasz, czy nie zależy od Ciebie. Nie musisz, daj jednak wsparcie werbalne: Może obawiasz się tego, co usłyszysz. Jesteśmy tu razem, będziemy sobie pomagać, gdyby ktoś się bał.
- Mocne reakcje. Dzieje się to rzadko i nasze teksty są tak skonstruowane, by nie wzbudzać b. silnych emocji, ale może się zdarzyć, że niektóre dzieci zareagują na lekturę płaczem. Jeśli reakcja nie jest gwałtowna, kontynuuj lekturę, delikatnie obserwując dziecko. Jeśli reakcje są b. silne (przytul, jeśli uważasz, że możesz i dziecko chce) lub daj wsparcie werbalne: Widzę, że porusza cię ta historia. Czy mogę ci jakoś pomóc? Prawdopodobnie dokładnie utrafiliśmy w jakiś problem dziecka obecny w tekście.
- Innymi reakcjami, które zdarzają się w trakcie czytania tekstów terapeutycznych, mniej natarczywymi, mogą być np.: zatykanie uszu, trzymanie palca w buzi. Obserwuj, ale komentuj tylko wtedy, jeśli wydaje się to mocno nadmiarowe (reakcja - jak powyżej).
- Ucieczką przed trudnym tekstem może też być sen, choć zdarza się to b. rzadko. Warte jest jednak uwagi, jeśli nie wynika z nadchodzącej choroby dziecka.
- Niektóre dzieci b. angażują się w odpowiadanie. Chcą ciągle zabierać głos. Powiedz wyraźnie, że dla wszystkich wypowiedzi nie starczy pewnie nam tu czasu np.: Domyślam się, że każdy chciałby zabrać głos, ale to niemożliwe. Wiem, że to może być przykre, kiedy nie możemy powiedzieć wszystkiego, co chcemy. Pamiętaj o dawaniu miejsca innym.
- Trudność poruszanych tematów, przed którymi czasem dzieci chcą uciec, może powodować niechęć jakiegoś dziecka do prowadzącego/ej i jawne tego wyrażanie poprzez takie sformułowania, jak: Nie chcę, żeby tu pan/i był/a, nie lubię Pana/i. Nudzi mi się. To jest nudne. Warto nazwać uczucia dziecka wtedy: Kiedy mówimy o trudnych rzeczach, możemy być zezłoszczeni. Sądzę, że możesz się złościć, że tu jestem i to robię.
- Szczególnie na początku pracy z bajkoterapią zdarza się, że to, co zaplanujemy, nie uda nam się zrealizować. Może to powodować Twój niepokój, zniechęcenie, strach. Te uczucia są normalne, tak jak to, że nie zawsze możemy zrobić to, co chcemy. Być może zaplanowaliśmy zbyt dużo lub dzieci miały ochotę na zupełnie inne aktywności. Pamiętaj jednak, że liczy się czas spędzony z nimi. Nawet jeśli Tobie wydaje się, że nie zrobiłaś/eś tego, co chciałaś/eś, samo dotknięcie tematu uczuć jest ważne.
- Dlatego nie wpadaj w panikę, kiedy wydaje Ci się, że zajęcia się - jakby "sypią". Zobacz, co chcą wtedy robić dzieci, o czym chcą rozmawiać. Być może pokażą Ci coś, czego nie widzisz, a co jest dla nich ważne. Nie planuj też jakiegoś konkretnego efektu, czegoś co dzieci mają zrobić w określony sposób. Tu liczy się robienie po swojemu - oczywiście w ramach przyjętych norm, a więc szacunku.
Jeśli masz jakieś pytania, możesz do nas napisać. Ze względu jednak na natłok pracy, nie możemy gwarantować szybkich odpowiedzi.
Zespół Pacynkowa
