Zanim zaczniesz wprowadzać nasze poniższe sugestie w życie, zapoznaj się z Pomocniczkiem. Znajdziesz tam wskazówki dotyczące korzystania z tego działu.
Brzdęk
o czym można porozmawiać, co można zrobić
Propozycje tematów rozmów:
- Co to znaczy „kłamać”? Kiedy mówimy, że ktoś kłamie?
- Dlaczego ludzie kłamią?
- Jakie odczucia wiążą się z kłamstwem?
- Jak można się przyznać do kłamstwa?
- Co to są wyrzuty sumienia? Jak się je odczuwa? Co to jest sumienie? Jak się można pozbyć tych nieprzyjemnych „wyrzutów”?
- Co to takiego "honor"? (tłumaczymy najprościej – że jest to poczucie dumy z własnego postępowania, poczucie godności, możliwość dobrego myślenia o sobie)
1. Przygotuj karteczki z wypisanymi uczuciami, możesz podejrzeć uczucia wymienione w pliku Popracuj ze sobą. Podziel kartkę na dwie krainy:
- pierwsza, to uczucia Tomka ukrywającego prawdę o pękniętej szybie
- druga, to uczucia Tomka po wyznaniu prawdy.
Odczytuj głośno uczucia z karteczek, a dziecko niech kieruje je do właściwej krainy.
Podczas podziału uczuć masz okazję porozmawiać z dzieckiem:
- prosić o uzasadnienie wyboru krainy,
- zapytać, czy też kiedyś tak się czuło,
- opowiedzieć o swoich doświadczeniach z dzieciństwa.
Pokolorujcie krainy - poproś dziecko, aby wybrało kolory dla jednej i drugiej strony.
2. Porozmawiaj z dzieckiem o wyrzutach sumienia, które towarzyszą mówieniu nieprawdy.
Przygotuj worki plastikowe i kilka książek.
Przeczytaj z dzieckiem jeszcze raz tekst o Tomku i za każdym razem, gdy Tomek ma okazję powiedzieć prawdę, ale nie przyznaje się włóżcie do każdego worka jedną książkę.
Za każdym razem, gdy Tomek przemilcza prawdę, wkładamy do swoich „sumień” ciężar.
A teraz, nie rozstając się ani na chwilę z torbami pełnymi „wyrzutów sumienia” będziemy się bawić – np. w berka lub śpiewać i tańczyć dowolny pląs wymagający wielu gestów (np. „głowa, ramiona, kolana, palce…).
Porozmawiajcie o tym, czy wygodnie cokolwiek robić z takim ciężarem?
Inny wariant:
zamiast książek do reklamówki możemy wkładać ziarenka fasoli do kapci – czy wygodnie chodzić, biegać i tańczyć z takimi „wyrzutami sumienia” w kapciach?
3. Spróbujcie narysować, jak wygląda kłamstwo, a jak prawda.
4. Rysujemy „wyrzuty sumienia” lub robimy kolaż z gazetowych wycinków.
5. Pamiętaj o ćwiczeniu graficznym dostępnym tutaj oraz o wykorzystaniu naszej ilustracji do tekstu.
PAMIĘTAJ:
- Dziecko uczy się od Ciebie. Staraj się dotrzymywać danego słowa, a jeśli się to nie uda, przeproś i podaj powód.
- Ufaj dziecku i mów mu o tym.
- Pomagaj dostrzegać prawdę, gdy zauważysz, że nie potrafi obiektywnie ocenić sytuacji.
- Nie wymuszaj przyznania się do winy – lepiej, żeby dziecko zdobyło się na to spontanicznie.
- Nie karz za powiedzenie prawdy, pochwal za odważne przyznanie się do winy.
- Bądź stały/a w swoich wymaganiach wobec dziecka i dostosowuj je do jego możliwości.
- Krytykuj niewłaściwe zachowanie, nie osobę.
Oto inne teksty literackie poświęcone tematyce kłamania:
- Ferdinando Albertazzi, Sara Benecino „Kłamstwo ma krótkie nogi”
- Oscar Brenifier „Prawda według Niny”
